Terwijl hoosbuien de afgelopen maanden met enige regelmaat andere delen van Nederland teisterden, bleef het op Texel droog. De buitjes van deze week zijn een druppel op een gloeiende plaat. ,,Het eiland is omgeven door zout water en voor zoet water geheel afhankelijk van regen’’, zegt Karel Bruin-Baerts. Hij is gebiedsregisseur van het platform Texel Water, waarin hoogheemraadschap, provincie, Rijkswaterstaat, drinkwaterleverancier PWN, gemeente, landbouworganisatie LTO, Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, agrarische natuurvereniging De Lieuw, Texels Ondernemers Platform TOP en Zilt Proefbedrijf al geruime tijd samenwerken. ,,Er is al veel gedaan om zoet water in sloten en op percelen vast te houden’’, aldus Bruin-Baerts. ,,Maar dat is nu niet genoeg meer. De situatie is heel prangend op Texel, ook door de klimaatverandering; het eiland is aan het verdrogen. Het is tijd voor een grootschaliger plan.’’
Bruin-Baerts doelt op het ’s winters bergen van regenwater in grondlagen van meer dan 40 m diep in de binnenduinrand. Deze buffers kunnen gebruikt worden in het voorjaar en de zomer, jaargetijden die op Texel veel droger zijn dan in de rest van Nederland. Grondwateradviesbureau Acacia Water B.V. uit Gouda heeft op verzoek van Texel Water onderzoek gedaan naar de mogelijkheden hiertoe op het eiland en concludeerde dat die er zeker zijn. ,,De resultaten zijn veelbelovend. Er moet nu gas op gezet worden’’, stelt Bruin-Baerts. ,,We willen een praktijkproef en kijken wie daar aan mee wil doen.’’ Texel kan volgens de Texelse LTO-voorzitter Arnold Langeveld zo een voorbeeld voor de wereld worden hoe je beter omgaat met zoet water. ,,Deze oplossing is bovendien heel betaalbaar.’’ Aan de basis van het plan staan de ideeën die hij in 2011 formuleerde in de notitie ’Zoet water naar de zee dragen is (een) zonde!’ De titel slaat op de 44 miljoen m3 water die op Texel jaarlijks in de Waddenzee gepompt wordt. Omdat zoet water lichter is dan zout water, gaat dit het eerst verloren en slaat de verzilting hard toe.
De droogte heeft dit jaar in de landbouw voor miljoenenschade gezorgd, weet de LTO-voorzitter. Bij Klaas Lap in De Hemmer is een deel van de pootaardappelen verdroogd. Lap vertelt: ,,Sommige percelen zijn helemaal dood. Ook als er regen komt, helpt dat niet meer. Het aantal aardappelen is laag en er zijn meer oneffenheden. Pootaardappelen zijn afhankelijk van het uiterlijk. In het ergste geval gaan ze weg als koeienvoer. De graanopbrengsten zijn slecht. Voor alle gewassen geldt dat de opbrengsten minder zijn. Het zal zo een lastig jaar worden. Maar ja, beregenen mag niet op Texel.’’ Ook bollenkweker Menno Timmer uit ’t Noorden verzucht: ,,De oogst valt niet mee. Bij de tulpen heb ik gemiddeld 50% van de normale opbrengst bij de ’twaalven’, de hoofdmaat met een omtrek van 12 cm. Dat is een ramp voor mij, want de grotere maten brengen meer op. Het is ook vervelend voor degene die ze koopt. Collega’s op Texel hebben ze ook niet. Het verschilt wel per perceel. Met de krokussen gaat het nog wel. Bij de lelies blijft het gewas kort, maar die moeten nog groeien, als er tenminste de komende maanden genoeg regen valt.’’
Texel Water wil praktijkproef voor innovatief plan
© 2017 Noordhollands Dagblad alle rechten voorbehouden